Wspomnienia tych, dla których II wojna światowa nie skończyła się w 1945 roku. Tych, którym sumienie nie pozwalało biernie godzić się na zbrodniczy ustrój wprowadzony w Polsce po "wyzwoleniu".
Żołnierze pod dowództwem Antoniego Żubryda "Zucha", Hieronima Dekutowskiego "Zapory" czy Stanisława Sojczyńskiego "Warszyca" nie poddali się. Nadal zbrojnie stawiali opór komunistom. Wielu z nich - zbyt wielu - przypłaciło to życiem.
W niniejszym tomie zgromadzono relacje tych, którzy ocaleli. Są to członkowie Konspiracyjnego Wojska Polskiego, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz innych organizacji podziemnych. Wspominają oni wojnę, walkę z komunistami, pobyt w ubeckich więzieniach i katowniach. Niektórzy z nich otwarcie mówią, iż to, że żyją, zawdzięczają wyłącznie szczęściu.
Dzięki ich opowieściom poznajemy bliżej postaci szeregowych żołnierzy i dowódców, ich charaktery i słabości. Słowa bezpośrednich uczestników opisywanych wydarzeń pozwalają inaczej spojrzeć na wybory dokonywane przez Żołnierzy Wyklętych, a także na ich codzienne życie w konspiracji. Dzięki tak osobistej perspektywie "Zapora" czy "Jastrząb", nie przestając być bohaterami, stają się w naszych oczach bardziej ludzcy.