Nikt już nie oczekiwał litości Los niemieckich wygnanych

Obcy we własnym kraju
Znany historyk Ulrich Völklein pokazuje przykłady ludzkich losów i nieuleczalne rany w psychice spowodowane ucieczką i wygnaniem.
Odosobnienie, pogarda, degradacja zawodowa, potrzeby materialne i rozłączenie rodzin przez długi czas towarzyszyły im w życiu codziennym: dwanaście milionów wypędzonych przybyło po 1945 roku do NRF i NRD. Najczęściej posiadali tylko rzeczy na sobie. To mit, że przyjęto ich z otwartymi ramionami. Szanowanych lekarzy nazywano pogardliwie doktorami-uciekinierami, rolnicy z Prus Wschodnich zamienili swoje dobrze prosperujące majątki ziemskie na podupadłe gospodarstwa, niezliczone kobiety, które straciły mężów, nie posiadały niczego.

SPIS TREŚCI
Od wydawcy polskiego 7

CZĘŚĆ I
UCIECZKA, WYGNANIE, NOWA OJCZYZNA
Wprowadzenie 15
Ucieczka i wypędzenia na wschód od Odry i Nysy 24
Ucieczka i wypędzenia z Kraju Sudeckiego 42
Przyjęcie i integracja w nowej ojczyźnie 56

CZĘŚĆ II
RELACJE Z PRZEŻYĆ
Burzliwe życie
Ursula Trautmann, rolniczka, Markthausen / Wysokoje (Prusy Wschodnie) 81
Naczyń kuchennych szukaliśmy na śmietnisku
Ursula Orlovius, nauczycielka, Ciepłe (Prusy Zachodnie) 96
Nikt już nie oczekiwał litości, raczej drwin
Luise Goldt, listonoszka, Koronowo nad Brdą 118
Nikt nie był nam pomocny
Anna Kientopf, rolniczka, Wojkowo (Pomorze) 141
Żona musiała prosić o każdą drobnostkę
Bernhard Frieben, pośrednik, Wrocław (Dolny Śląsk) 171
Nie miałem ojczyzny
Doktor Dieter Kosmalla, historyk, Jelenia Góra (Dolny Śląsk) 191
Niech te jabłka lepiej zgniją, tak samo jak wy!
Reiner Sachse, inżynier, Opole (Górny Śląsk) 208
Pozostało życzenie powrotu do ojczyzny
Franz Hickl, burmistrz, Mährisch-Trübau / Moravska Třebová (Morawy) 228
Jesteśmy zadowoleni i tak powinno być
Elisabeth Gitschner, gospodyni domowa, Karlsbad / Karlowe Wary (Kraj Sudecki) 244
Czasem zależy od książeczki do nabożeństwa
Gustav Grüner, inżynier, Asch / Aš (Elstergebirge / Góry Elstery) 263
Niech pan wraca tam, skąd pan przyszedł!
Doktor Roland Chmelirsch, lekarz, Hodischau (Zachodnia Bohemia) 271
Nadal uciekam
Manfred Richter, docent, Spindelmühle / Špindlerův Mlýn (Karkonosze) 290
Z brakiem zrozumienia spotykamy się do dzisiaj
Josef Neumann, rzemieślnik, Neudorf / Moldawien 308
Nie przyjęto nas z sercem
Hirsch Dutine, technik, Frankfurt nad Menem 319
Przypisy 332
Wykaz miejscowości 335