Rozdział 1. Zmiany wyglądu uzupełnień w konserwacji malarstwa sztalugowego – stan badań / 11
Rozdział 2. Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów i ich trwałość optyczna. Wyniki obserwacji / 16
2.1. Opinie konserwatorów na temat stabilności optycznej uzupełnień ubytków warstwy malarskiej / 16
2.2. Przegląd obrazów eksponowanych w muzeach – stan uzupełnień ubytków warstwy malarskiej / 19
2.2.1. Rodzaje zaobserwowanych zmian i częstotliwość ich występowania / 20
2.2.2. Zmiany uzupełnień a czas ich wykonania / 35
3.2.3 Zmiany uzupełnień ubytków warstwy malarskiej a powszechnie stosowane techniki i materiały / 39
Rozdział 3. Właściwości optyczne warstwy malarskiej a farba i jej składniki / 44
3.1. Właściwości optyczne warstwy malarskiej / 44
3.1.1. Barwa i krycie warstwy malarskiej / 45
3.1.2. Połysk warstwy malarskiej / 48
3.2. Wybrane właściwości składników farb i ich wpływ na właściwości optyczne uzupełnień ubytków warstw malarskich / 51
3.2.1. Pigmenty / 53
3.2.1.1. Morfologiczne cechy pigmentu a jego właściwości techniczne – barwa, siła barwienia i krycie / 54
3.2.1.2. Rola współczynnika załamania światła / 57
3.2.2. Wypełniacze stosowane w farbach / 58
3.2.3. Spoiwa i media / 59
3.2.3.1. Żywice i inne substancje błonotwórcze obecne w spoiwach i mediach / 60
3.2.3.2. Rozpuszczalniki / 62
3.2.3.3. Substancje pomocnicze / 65
3.2.4. Pigmenty i spoiwa – wzajemne oddziaływania / 66
3.2.4.1. Zwilżanie pigmentów / 66
3.2.4.2. Chłonność spoiwa / 67
3.2.4.3. Rozproszenie pigmentów w spoiwie a połysk i barwa warstwy malarskiej / 72
3.2.4.4. Składniki farby a jej konsystencja i właściwości reologiczne / 76
3.2.4.5. Wpływ rozpuszczalników i sposobu wysychania na wygląd powstającej warstwy malarskiej / 79
Rozdział 4. Przyczyny i mechanizmy zmian wyglądu uzupełnień ubytków warstwy malarskiej obrazów/ 85
4.1. Zmiany uzupełnień warstwy malarskiej a zastosowane techniki i materiały / 85
4.1.1. Opinie konserwatorów / 85
4.1.2. Rezultaty przeglądu obrazów i zawartości dokumentacji / 86
4.1.3. Popularne opinie na temat przyczyn zmian / 91
4.2 Mechanizmy zachodzenia zmian w uzupełnieniach ubytków warstwy malarskiej / 92
4.2.1. Zmiany barwy uzupełnień zależne od zmian oświetlenia / 93
4.2.2. Zmiany wyglądu uzupełnień zachodzące w trakcie wysychania / 100
4.2.2.1. Różnice połysku/ 100
4.2.2.2. Zmiany połysku oraz nasycenia barwy / 104
4.2.2.3. Zmiany barwy i krycia związane z procesem wysychania / 105
4.2.3. Zmiany wyglądu uzupełnień następujące w procesie starzenia podczas ekspozycji obrazów / 109
4.2.3.1. Pigmenty a trwałe zmiany barwy wskutek reakcji chemicznych i fotochemicznych / 109
4.2.3.2. Zmiany związane z właściwościami składników spoiw i ich wrażliwością na warunki atmosferyczne / 126
4.2.3.3. Trwałe optyczne skutki procesów zachodzących w trakcie starzenia składników spoiw / 130
Rozdział 5. Współczesne materiały do restauracji warstwy malarskiej obrazów a zmiany optyczne uzupełnień / 139
5.1. Dotychczasowe badania materiałów stosowanych w restauracji malarstwa / 139
5.2. Badanie stabilności optycznej współczesnych materiałów do uzupełniania ubytków warstwy malarskiej / 141
5.3. Obserwacje i wnioski z przeprowadzonych badań / 143
5.3.1. Wpływ właściwości pigmentów, spoiw i cech użytkowych farb na barwę i krycie warstw / 143
5.3.2. Zmiany połysku warstw w trakcie wysychania, po wyschnięciu, po zawerniksowaniu i po starzeniu / 145
5.3.3. Zmiany barwy pigmentów wskutek starzenia / 154
5.3.4. Bielenie – zmiany barwne warstw zawierających pigmenty aktywne fotokatalitycznie / 166
5.3.5. Inne cechy istotne przy ocenie uzupełnień wykonywanych współczesnymi materiałami / 171
5.3.6. Wnioski końcowe / 173
Rozdział 6. Podsumowanie i wnioski dla praktyki konserwatorskiej / 177
Bibliografia / 183
Aneks / 193
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.