Skutki sprzecznych z prawem umów obligacyjnych W poszukiwaniu skutecznych i proporcjonalnych sankcji

Zagadnienie skutków umowy sprzecznej z ustawą lub normami moralnymi nie jest nowe, jednak ostatnio wzbudza bardzo duże zainteresowanie. Coraz częściej zdarza się, że zawarta przez strony umowa w jakimś aspekcie koliduje z szeroko rozumianym porządkiem prawnym. W tej sytuacji sztuką tego co dobre i piękne staje się prawidłowa ocena skutków tego naruszenia, a więc wskazanie sankcji skutecznej i proporcjonalnej.

Celem książki jest pełne przedstawienie problematyki skutków umów obligacyjnych sprzecznych z prawem. Szczególną uwagę poświęcono prezentacji instrumentów uelastyczniających stosowanie sankcji nieważności, jak nieważność części umowy, konwersja, konwalidacja czy też tzw. redukcja utrzymująca skuteczność, a także omówieniu innych niż nieważność skutków sprzeczności umowy z prawem oraz wytyczeniu obszarów, na których ich zastosowanie jest skuteczne i proporcjonalne. Opisano również sankcje towarzyszące różnym typom naruszeń prawa, zwłaszcza tym, z którymi najczęściej boryka się judykatura. Dotyczy to m.in. skutków naruszeń słuszności kontraktowej (w tym zastrzegania niedozwolonych postanowień umownych), zawarcia umowy bez wymaganych kwalifikacji albo zezwoleń administracyjnych, sprzeczności z normami prawa karnego czy naruszenia pierwszeństwa ustawowego. W publikacji w szerokim zakresie wykorzystano dorobek naukowy i orzeczniczy państw obcych..Uwzględniono również projekt Wspólnego Systemu Odniesienia (DCFR). Liczne wnioski de lege ferenda skonfrontowano zarówno z DCFR, jak i z przygotowanym przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego projektem Księgi Pierwszej Kodeksu cywilnego.

Książka adresowana jest przede wszystkim do sędziów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy oraz aplikantów.

Dr Roman Trzaskowski – adiunkt i zastępca Dyrektora w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości, członek Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego delegowany do Izby Cywilnej. Członek kilku zespołów problemowych Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego poprzedniej i obecnej kadencji, autor kilkudziesięciu publikacji z dziedziny prawa cywilnego.