W skomplikowanej „układance ” badań regionalnych coraz częściej elementem porządkującym mnogość czynników rozwoju jest struktura powiązań przestrzennych.Interakcje sąsiedzkie oraz ograniczające je bariery fizyczne, administracyjne, kulturowe, historyczne, językowe stanowią o rozprzestrzenianiu się procesów w sferze ekonomicznej i społecznej. Stąd rozwój ekonomiczno-społeczny może być obserwowany z perspekty- wy renty geograficznej,która jest premią za położenie geograficzne w układzie geopolitycznym,uwzględniającą interakcje sąsiedzkie,odle- głość od granicy,sąsiedztwo z regionami bogatszymi/biedniejszymi,bli- skość szlaków komunikacyjnych etc.

Książka jest próbą teoretycznego i empirycznego interdyscyplinarnego badania powiązań pomiędzy rozwojem sfery społeczno-kulturowej a go- spodarczej. Spoiwem obu sfer jest tu aspekt przestrzenny, gdyż oba procesy nie dzieją się w oderwaniu od lokalizacji. Rozwój regionalny jest tu rozumiany jako wypadkowa przemian w ekonomicznej świadomości społecznej, ekonomicznego procesu konwergencji oraz renty geograficznej.

Książka poszukuje odpowiedzi na ważne pytania rozwojowe:
Czy w krajach Europy Środkowo-Wschodniej następuje konwergencja ekonomiczna i społeczna?
Czy szybsze zmiany w sferze społecznej przekładają się na szybsze zmiany w sferze ekonomicznej?
Czy w okresie transformacji proces imitacji w obszarach granicznych przekładał się na szybszą konwergencję,wynikającą z renty geograficznej?
Regionalizacja czy globalizacja:czy przewaga sił wynika z istnienia czynników ogólnonarodowych instytucjonalnych oraz regionalnych spo- łeczno-kulturowych?
Problem ciągłości i czasu w rozwoju -czy zmiany są path-dependent ?

W pracy zaakcentowany został powrót do ekonomii jako nauki społecz- nej i traktowanie czynników społeczno-kulturowych jako ważnych deter- minant rozwoju gospodarczego. Z drugiej strony, wykorzystane zostały nowoczesne metody statystyki i ekonometrii przestrzennej z wykorzysta- niem map GIS.