Celem istnienia polskich uniwersytetów publicznych jest przede wszystkim pomnażanie, przechowywanie, przekazywanie wiedzy. Obecnie jednak ścierają się różne idee w zakresie modelu ich funkcjonowania. Pierwsza - stara - odwołująca się do Akademii Platona, zakłada, że zadaniem naukowca jest poszukiwanie prawdy, a wiedza stanowi cel nadrzędny. W czasach nowożytnych nawiązuje do niej koncepcja uniwersytetu humboldtowskiego, w którym badania naukowe traktowane są priorytetowo (w tym systemie na piedestale stawia się wolność i niezależność badań, łączenie badań i dydaktyki). Druga idea - nowa - stawia na pierwszym miejscu rolę kształcenia. Do niej nawiązuje model funkcjonalny - francuski, gdzie myślą przewodnią jest pragmatyzm. Trzecia - koncepcja pośrednia, którą prezentuje model brytyjski, zwany newmanowskim - kładzie nacisk na kształtowanie osobowości i kształcenie umysłu (przede wszystkim edukację elit intelektualnych). Wyklucza ona prowadzenie pracy dydaktycznej i badawczej jednocześnie. Z kolei czwarta - idea uniwersytetu amerykańskiego - łączy badania naukowe i kształcenie. Zasadza się na twierdzeniu, że tylko ci, którzy prowadzą badania naukowe, mogą zapewnić właściwy rozwój młodzieży.Opis stanowi fragment Wstępu.