Legenda o Wielkim Inkwizytorze F.M. Dostojewskiego

Zdumiewające, że nie sposób zapomnieć niczego, co powiedział Gogol, nawet drobiazgów, nawet rzeczy zbędnych. Nikt inny nie władał taką mocą słowa. W zasadzie jego obrazy są w równej mierze realne co fantastyczne. Tak, znał on pozagrobowe światy i grzech, i świętość znane mu były ze słyszenia. Jednocześnie w swych portretach nie przedstawiał on, rzecz jasna, rzeczywistości, lecz wykuwał odwieczne schematy rodzaju ludzkiego, granice, do których wiecznie zbliża się albo od których oddala się człowiek...