Wielotomowa epopeja jest podsumowaniem blisko 30 lat badań autora nad historią i kulturą najpierw Śląska, a potem całej Korony Królestwa Czech na przełomie średniowiecza i nowożytności. Nie jest to typowa synteza, ale praca problemowa, mająca na celu przewartościowanie dotychczasowych dokonań, oferująca inny niż dotychczas proponowane ogląd państwa czeskiego tamtych czasów i przynosząca reinterpretację wielu istotnych elementów dziedzictwa kulturowego, jakie po tej epoce pozostały. Jest to wreszcie praca polemiczna, niestroniąca od szczegółowych analiz, obficie czerpiąca z zasobu źródeł pisanych i wizualnych (artystycznych), a zatem dzieło z zakresu historii i historii sztuki zarazem.

Część pierwsza tomu czwartego poświęcona jest relacji do siebie przeważnie nieobecnego w państwie w tym czasie (1490–1516) króla Władysława II Jagiellończyka oraz stanów, które coraz śmielej zarówno wykonywały władzę w poszczególnych krajach koronnych (Czechy, Morawy, Śląsk, Łużyce), jak i realizowały politykę ogólnopaństwową. Omówiono tu również artystyczne manifestacje ideowe wyrażające idee dotyczące całej Korony, a nie tylko określonych jej części. Nie zawsze były to dokonania praskie czy nawet czeskie, znajdziemy je bowiem także np. w Kutnej Horze czy we Wrocławiu, który wciąż upominał się o swoje miejsce we władztwie czeskim jako jego drugiej stolicy.