Wyjątkowa planeta Dlaczego nasze położenie w Kosmosie umożliwia odkrycia naukowe

Amerykański astronom Carl Sagan pisał, że Ziemia jest niczym niewyróżniającą się „małą błękitną kropką”. Pogląd Sagana jest zgodny z zasadą kopernikańską, według której życie we Wszechświecie to zjawisko powszechne. Autorzy książki „Wyjątkowa planeta. Dlaczego nasze położenie w Kosmosie umożliwia odkrycia naukowe” – astronom Guillermo Gonzalez i filozof Jay W. Richards przedstawiają argumenty przemawiające za stanowiskiem przeciwnym. Utrzymują, że inteligentne życie to coś niezwykłego i dlatego Ziemia jest uważana przez nich za planetę wyjątkową.

Gonzalez i Richards przedstawiają pozytywny argument na rzecz teorii inteligentnego projektu i podkreślają, że pojawienie się istot inteligentnych jest zjawiskiem nieprawdopodobnie złożonym, które wymaga zaistnienia wielu dogodnych warunków. Wykryta przez nich korelacja „zamieszkiwalności z mierzalnością”, czyli pogląd, że te same warunki, które umożliwiają pojawienie się inteligentnego życia, stanowią zarazem szczególną możliwość naukowego badania Wszechświata, nie jest według autorów przypadkowa.

Autorzy podają różne przykłady wykrytych korelacji. Piszą między innymi o doskonale zestrojonym układzie Ziemia-Księżyc-Słońce. Masa Księżyca stabilizuje kąt nachylenia Ziemi, zbyt duże lub za małe nachylenie osiowe byłoby niekorzystne dla życia. Ponadto odległość Księżyca od Ziemi pozwala zaobserwować zaćmienia całkowite, a te – jak podkreślają Gonzalez i Richards – umożliwiają rozwój nauki (np. słynny eksperyment Eddingtona z 1919 roku). Te i podobne przykłady prowadzą do wniosku, że nasze miejsce w świecie nie może być dziełem przypadku.

Argumenty zawarte w książce „Wyjątkowa planeta” dotyczą różnych dziedzin nauki, między innymi kosmologii, astronomii, fizyki, chemii i geologii. Sporo w niej również rozważań filozoficznych, przez co powinna zainteresować nie tylko przedstawicieli nauk przyrodniczych, ale i humanistów.