System polityczny Państwa Watykańskiego stanowi konstrukcję unikalną w skali globalnej. Forma państwa, struktura organów władzy publicznej Watykanu oraz rządząca nimi logika są odmienne od znanej z teorii i praktyki świeckich systemów politycznych. Konkluzywnie można przyjąć, że Watykan jest państwem sensu stricto pozostającym w unii funkcjonalnej ze Stolicą Apostolską, jego formę zaś można określić jako absolutną, teokratyczną monarchię elekcyjną o charakterze patrymonialnym, zachowującą pełną neutralność w stosunkach międzynarodowych. Oryginalność takiej konstrukcji pozwala na opisanie jej jako formy odrębnej w sensie teoretycznopolitycznym.

Praca ujmuje rozstrzygnięcia natury teoretycznej oraz analizę operacyjną systemu rządów. W toku postępowania badawczego postawiono trzy podstawowe problemy (pytania):
1. Czy Watykan jest desygnatem pojęcia państwa?
2. Jaka jest natura relacji Watykanu ze Stolicą Apostolską?
3. Jaka jest struktura systemu politycznego oraz forma państwa?

Publikacja zawiera ponad 150 kolorowych zdjęć, grafik i reprodukcji.