Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym. Komentarz

Oddawany do rąk Czytelników komentarz obejmuje całość przepisów ustawy z 23.10.2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym (Dz.U. z 2014 r. poz. 1585).
Komentarz do ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym dotyczy szczególnego rodzaju umowy kredytu. Odwrócona hipoteka ma dostarczyć dodatkowych źródeł dochodów z własnej nieruchomości lub innego prawa.

Przez umowę odwróconego kredytu hipotecznego bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas nieoznaczony określoną sumę środków pieniężnych, których spłata nastąpi po śmierci kredytobiorcy, a kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia zabezpieczenia spłaty tej sumy wraz z należnymi odsetkami oraz innymi kosztami. Jest to nieznana w polskim systemie prawnym instytucja. Kredytodawcą będą banki, oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji kredytowych oraz instytucje kredytowe prowadzące działalność transgraniczną, o których mowa w ustawie z 29.8.1997 r. – Prawo bankowe. Kredytobiorcami będą osoby fizyczne, którym przysługuje prawo własności albo współwłasności nieruchomości również osoby fizyczne, którym przysługuje lub którym wspólnie przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także prawo użytkowania wieczystego. Bank będzie mógł zabezpieczyć roszczenie z ww. kredytu przez ustanowienie hipoteki oraz ujawnienie w księdze wieczystej, roszczenia o przeniesienie na bank prawa. Ustawa łącznie z Prawem bankowym kompleksowo reguluje tę instytucję.

W publikacji omówiono najważniejsze zagadnienia m.in.:

zagadnienia ogólne (definicje pojęć, wyłączenie stosowania ustawy, zabezpieczenie wierzytelności, ustalenie kwoty i wypłaty odwróconego kredytu);
zasady i tryb zawierania umowy odwróconego kredytu hipotecznego (formularz informacyjny, forma umowy);
prawa i obowiązki stron umowy odwróconego kredytu hipotecznego (odstąpienie i wypowiedzenie umowy, spłata całkowita, obowiązki kredytobiorcy, wypowiedzenie umowy przez bank, wstrzymanie wypłaty, zasada zarządzania ryzykiem długowieczności);
rozliczenie odwróconego kredytu hipotecznego (dokonanie spłaty przez spadkobierców, roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości lub prawa, odpowiedzialność do wysokości wartości nieruchomości lub lokalu, ogłoszenie po śmierci kredytobiorcy, ustanowienie kuratora, oszacowanie wartości rynkowej nieruchomości);
wpływ upadłości banku na umowę odwróconego kredytu hipotecznego.

Autor starał się połączyć zakres niezbędnej wiedzy teoretycznej z praktycznymi aspektami stosowania przepisów zawartych w ustawie o odwróconym kredycie hipotecznym. Komentarz stanowi też próbę poszukiwania sposobu rozwiązania praktycznych problemów, które pojawią się w toku stosowania ustawy.

Opracowanie adresowane jest nie tylko do prawników, bankowców i finansistów zajmujących się zagadnieniami odwróconego kredytu hipotecznego. Może okazać się pomocny również dla wszystkich kredytobiorców zainteresowanych odwróconą hipoteką.