Zjazd gnieźnieński a.D.M Prawnoustrojowe, polityczne i kanoniczne podłoże, przebieg i skutki

Historiografia polska, a pod jej wpływem także część europejskiej, uważa temat Zjazdu gnieźnieńskiego, jaki miał miejsce w marcu roku 1000, za niemal wyczerpany poznawczo. Na takie podejście składa się długa, sięgająca jeszcze drugiej połowy XIX wieku i krakowsko-lwowskiej szkoły historii i prawa, tradycja badawcza. Powstały w okresie pozbawienia Polski własnej państwowości, jej dorobek naukowy wymaga dostrzeżenia i docenienia, w pewnym jednak sensie jest on nieprzystający do faktycznego przebiegu zdarzeń historycznych, które obejmowały ziemie leżące na północ i zachód od głównych centrów uniwersyteckich epoki prawniczego pozytywizmu, co w określony sposób wpływało na ograniczenia percepcji tematu stosunków polsko-niemieckich. Kontynuację prac pochodzących z ukształtowanego na wskazanej właśnie podstawie kierunku myślenia przyniósł okres międzywojnia, a także pojawiające się z różnym natężeniem prace późniejsze, aż do współczesności. Mimo włożonego już wysiłku badawczego, wydaje się, że pełne i prawidłowe naświetlenie zagadnień konwentu gnieźnieńskiego nie jest zakończone, a wiele aspektów przedmiotowych wiedzy dotychczasowej powinno zostać krytycznie zweryfikowanych. To jest jeden z celów głównych niniejszej monografii.

Napisana jest ona, podobnie jak inne prace Autora, a w sposób bazujący na metodologii prawniczej. W związku z tym szkicowany jest płytszy lub głębszy kontekst historyczny, kanoniczny i polityczny, odpowiedni do analizy danego problemu lub instytucji pojęciowej, po to, by opisać i ocenić rzeczywisty przebieg wydarzeń. Na takim tle prezentowane są, a także porządkowane teorie i poglądy, przede wszystkim o charakterze ustrojowym, w tym z zakresu prawa kościelnego oraz odtwarzane są potencjalne związki przyczynowo-skutkowe. Dla oddania ducha czasu i dokonania rekonstrukcji stanu faktycznego przywoływane są teksty źródłowe.

Praca niniejsza wchodzi w skład dyptyku obejmującego powiązanie z osobą biskupa Pragi i jego poczynań, dziejów Europy środkowej i państwa Piastów w okresie przełomu pierwszego i drugiego milenium ery nowożytnej. Druga część tego zbioru nosi tytuł: Wojciech, święty z krwi i kości, i ukaże się w formie odrębnego wydawnictwa.