Korpus dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego Tom 3 Głosy o twórczości Henryka Sienkiewicza

Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata wraz z Muzeum Narodowym w Krakowie i Muzeum Narodowym w Warszawie przy współpracy Państwowej Galerii Tretiakowskiej w Moskwie podjął w 2015 roku nowe badania nad twórczością Henryka Siemiradzkiego – wybitnego polskiego malarza, związanego także z rosyjskim i włoskim środowiskiem artystycznym.

Pięcioletni projekt, finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach „Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki”, owocuje wydaniem w dwóch tomach po polsku i angielsku Korpusu dzieł malarskich Henryka Siemiradzkiego, obejmującego obrazy i związane z nimi szkice rysunkowe i studia olejne.

Ideą realizatorów projektu było włączenie do Korpusu wszystkich zachowanych i znanych z literatury dzieł, których autentyczność została potwierdzona przez rysunki i szkicowniki, grafikę reprodukcyjną i stare fotografie z pracowni, wreszcie przez badania technologiczne. Twórcy Korpusu zgromadzili bibliografię i informacje o udziale każdego obrazu w wystawach, zebrali listy i źródła, opracowali jego historię, przedstawili ikonografię, by ostatecznie podjąć próbę interpretacji dzieła na tle twórczości Siemiradzkiego, jak również artystycznych i intelektualnych nurtów epoki. Korpus podzielono na działy, obejmujące różne zakresy tematyczne, odnoszące się do scen z historii, przedstawień religijnych, kompozycji rodzajowych, plafonów i kurtyn teatralnych, wreszcie portretów i pejzaży. Dopełniono jednak ten układ przeglądem chronologicznym twórczości.

Trzeci tom Głosy o twórczości Henryka Siemiradzkiego w języku polskim obok studiów nad twórczością i działalnością artysty zawiera wykaz źródeł archiwalnych i bibliografię. Czwarty tom Warsztat artystyczny Henryka Siemiradzkiego w języku polskim został poświęcony badaniu technik i technologii dzieł artysty. Rezultatem projektu jest także dokumentacja jego życia i twórczości, opracowanie korespondencji, kwerendy w prasie, katalogach i publikacjach. Wyniki badań, zostały zawarte m.in. w czterech wydanych tomach studiów, będących rezultatem międzynarodowych konferencji m.in. w Krakowie w 2017 i w Rzymie w 2018 roku.
Zrealizowany projekt otwiera nowe perspektywy badań nie tylko nad malarstwem Siemiradzkiego, lecz także nad polską i europejską sztuką 2. połowy XIX wieku.