Powrót historii i koniec marzeń

Zrodzone przez koniec Zimnej Wojny nadzieje na nowy pokojowy ład polityczny legły w gruzach w zderzeniu z twardą rzeczywistością: wielkie potęgi po raz kolejny pogrążają się we współzawodnictwie o ambicje i wpływy, państwa narodowe pozostają równie silne co zawsze, podobnie jak zastarzałe, a wciąż dynamiczne prądy ruchów nacjonalistycznych. Świat wciąż jeszcze pozostaje „unipolarny”, ale międzynarodowa rywalizacja między Stanami Zjednoczonymi, Rosją, Chinami, Europą, Japonią, Indiami i Iranem rodzi nowe zagrożenia wybuchów konfliktów lokalnych. Komunizm jest wprawdzie martwy, ale antagonizm między zachodnią demokracją a wschodnimi autokracjami Rosji i Chin dostarczył geopolityce nowego zastrzyku ideologicznego. Radykalni islamiści toczą wojnę terroru przeciwko nowoczesnym kulturom świeckim i stojącym za nimi sił, które w ich mniemaniu zdominowały, zdławiły i splugawiły świat islamu. Wielkie nadzieje końca Zimnej Wojny, wedle których świat miał wejść w epokę międzynarodowej geopolitycznej konwergencji, okazały się złudą.

Przez ostatnich kilka lat demokratyczny świat uległ wewnętrznemu podziałowi, a jego uwagę odwracały kwestie zarówno głębokie, jak trywialne. W swej najnowszej książce Powrót historii i koniec marzeń Robert Kagan w mistrzowski sposób definiuje najważniejszą kwestię, przed którą stają kraje demokracji liberalnych – stawia przed nimi pytanie, czy chcą kształtować historię, czy wolą, żeby ktoś zrobił to za nie.

Robert Kagan jest współpracownikiem Carnegie Endowment for International Peace, członkiem [Transatlantic Fellow] German Marshall Found i publicystą The Washington Post. Jest autorem A Twilight Struggle: American Power ans Nicaragua 1977-1990, a wraz z Williamem Kristolem redaktorem Present dangers: Crisis and Opportunity in American Foreign and Defense Policy. W Polsce została wydana jego książka Potęga i Raj. Ameryka i Europa w nowym porządku świata. W latach 1984-88 Kagan pracował w Departamencie Stanu. Wraz z rodziną mieszka w Brukseli.