Opera jest dziełem synkretycznym, głęboko zakorzenionym w kulturze kolejnych epok, począwszy od baroku po czasy współczesne. Czerpie garściami z dokonań poszczególnych sztuk i nie sposób zrozumieć jej wielorakich znaczeń bez spojrzenia na kontekst z jakiego wyrasta - estetyczny, historyczny, obyczajowy czy filozoficzny. Jednocześnie jednak na przestrzeni wieków opera wypracowała szereg własnych konwencji i przede wszystkim znamienitych reprezentacji, rozpoznawalnych i samodzielnych, narzucających się wyobraźni artystów uprawiających różne dziedziny sztuki. Miejsce opery w kulturze wyznacza zatem dynamika dwóch kierunków oddziaływania: ruch w kierunku opery, syntetyzujący i łączący inspiracje z rozmaitych dziedzin kultury oraz płynący od opery, wyrażający się w licznych artystycznych przetworzeniach czerpanych z niej impulsów. Niniejszy tom studiów, będących dziełem badaczy różnych dyscyplin (literaturoznawców, teatrologów, muzykologów, filmoznawców), proponuje interpretacje tekstów i zjawisk kultury związanych z operą na wszystkich wskazanych płaszczyznach. Poszczególne opracowania, skupiając się na związkach opery i literatury, kategorii fantastyki i cudowności, teatru i dramatu, filmu i radia oraz gatunków muzycznych, rysują obraz złożonych relacji, jakie wiążą operę i kulturę.