Mafijne państwo Putina Współczesna Rosja oczami brytyjskiego korespondenta

Mafijne państwo Putina opisuje wiele aspektów rosyjskiego życia, od wojny Rosji z Gruzją do rozkwitu skrajnej prawicy, od bogactwa Putina do ubóstwa wsi. Relacje Hardinga są jasne, precyzyjne i na czasie (…). Szczególnie uderzające (…) jest to, że reporter „Guardiana” zostaje potraktowany przez FSB jak wróg państwa”. – „The Spectator”

Rosja staje przed nami naga w tej pasjonującej relacji z czterech lat prowadzenia moskiewskiego biura „Guardiana” (…). Mamy już obszerną literaturę opisującą twardą rzeczywistość Rosji Putina, ale Harding wnosi coś nowego: pozwala nam poczuć codzienne życie w tej rzeczywistości. Opisuje rosyjskie tragedie i absurdy poprzez serię żywych i często poruszających spotkań z ludźmi (…). Umiejętności opisowe autora i jego wnikliwe obserwacje mentalności i metod putinizmu wystarczą, by uznać Mafijne państwo Putina za lekturą obowiązkową. – David Clark, „New Statesman”

Znaczenie książki Luke’a Hardinga polega głównie na tym, że zawiera ona relację z pierwszej ręki ze stosunkowo delikatnej, ale znamiennej operacji sponsorowanego przez państwo nękania niewygodnej osoby, to prześladowanie jest, jak wiele innych rzeczy w Rosji, rozmyślnie niejasne i możliwe do oficjalnego zaprzeczenia. – A.D. Miller, „Guardian”

Książkę tę przenika poczucie niepewności, lęku i zrozumiałej paranoi. Ale to nie zaciemnia zawartej w niej analizy. Sporządzony przez Hardinga opis rozwoju rosyjskiej rasistowskiej prawicy, która posuwa się do coraz częstszych morderstw obco wyglądających niewinnych ludzi (zwykle z Kaukazu), jest głęboko niepokojący (…). Książka Hardinga pokazuje jasno, że Rosja znowu zeszła na polityczne i społeczne manowce, co sprawia, że ogromne wyzwania, przed jakimi wszyscy stoimy, w obecnym kryzysie będą jeszcze cięższe. – Misha Glenny, „Irish Times”

Opowieść Hardinga jest intrygująca i pozwala lepiej zrozumieć ważne bieżące sprawy międzynarodowe (…). Harding jest nieustępliwy w swoim dążeniu do prawdy i kreśli ostry obraz warunków i postaw społecznych w Rosji (…). Książka Mafijne państwo Putina, oparta na dużej wiedzy, ale przystępnie napisana, przybliża nam współczesną Rosję. – bookbag.co.uk

Mafijne państwo Putina jest pełne wszelkich możliwych klisz na temat rosyjskiego życia, którym rządzą „arbitralność, hipokryzja, kłamstwo, zachłanność, zdrada i bezmyślność”, by użyć formuły XIX--wiecznego satyryka Michaiła Sałtykowa-Szczedrina, którego Luke Harding cytuje w swojej książce. Jednak opisywane w niej zdarzenia dają autorowi prawo do stwierdzenia (a czytelnikowi powód do przekonania), że te klisze są nadal zgodne z prawdą. – „The Oxonian Review”

---