Niniejsza praca jest próbą rekonstrukcji myśli teoretycznej Stanleya Fisha na tle polskich dyskusji teoretycznoliterackich po 1989 roku. Praca podzielona jest na dwie części, w części pierwszej (rozdziały 1-3) autor rekonstruuje myśl teoretycznoliteracką Stanleya Fisha, w części drugiej (rozdziały 4-6) próbuje wykorzystać tę myśl, by opisać polskie debaty dotyczące badań literackich po 1989 roku.
W rozdziale pierwszym autor rekonstruuje Fishowską teorię interpretacji. Fish odrzuca zarówno esencjalizm, jak i subiektywizm, i pokazuje, w jaki sposób interpretacja oraz komunikacja są możliwe mimo nieistnienia obiektywnego kształtu i znaczenia tekstu. W rozdziale drugim przedstawione zostają poglądy amerykańskiego neopragmatysty na relacje między teorią a praktyką. Autor wskazuje, że teoria albo nie jest możliwa, albo nie posiada wpływu na praktykę, albo wreszcie jest ukrytą formą praktyki – w związku z czym namawia do zaniechania dyskursu teoretycznego i zanurzenie się w samolegitymizującej się praktyce. Rozdział trzeci podejmuje kwestię statusu badań literackich i rekonstruuje Fishowską krytykę projektu upolitycznienia i ukulturowienia badań literackich. Fish wskazuje, że projekt ten może prowadzić do rozmycia immanentnej inteligibilności literaturoznawstwa i w konsekwencji do dezintegracji dyscypliny, co więcej – w jego przekonaniu – nie jest możliwe, by badania literackie uzyskały bezpośredni wpływ na bieżące problemy społeczno-polityczne.
W rozdziale czwartym autor opisuje polskie spory dotyczące interpretacji, skupiając się głównie na dyskusji wokół tekstu Andrzeja Szahaja Granice anarchizmu interpretacyjnego. Autor wyróżnia trzy podstawowe stanowiska wobec interpretacji: obiektywistyczne, subiektywistyczne i intersubiektywistyczne, i opowiada się za tym ostatnim. W rozdziale piątym wykorzystuje myśl Fisha, by podzielić polską teorię na trzy odmiany: fundacjonalistyczną, antyfundcjonalistyczną i słabą. Dwie pierwsze uznaje za niemożliwe do zrealizowania, ostatnią zaś postrzega jako formę praktyki czy historii literatury. Rozdział szósty podzielony jest na dwie części – w pierwszej części autor wyróżnia dwie formy polskiego feminizmu: wewnątrzdyscyplinarną i interdyscyplinarno-polityczną. Tę pierwszą uznaje za konieczną metodologiczno-teoretyczną autopoprawkę dyscypliny, tę drugą za ryzykowną próbą naginania granic dyscyplinarnych, która prowadzić może do rozpadu jasno określonego celu badań i słownika literaturoznawczego. W części drugiej rekonstruuje polską debatę dotyczącą projektów ukulturowienia, wskazując najważniejsze odmiany polskich „kulturowych teorii literatury” i najważniejsze ich krytyki, skupiając się zarówno na warstwie merytorycznej, jak i retoryce tych dyskusji. W zakończeniu autor opowiada się za tradycyjnym, interpretacyjnym, profesjonalnym literaturoznawstwem, ale argumentuje na jego rzecz nie z pozycji obiektywistycznych, lecz postmodernistycznych.
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.
