Zakażenia układu moczowego (ZUM) należą do najczęstszych po zakażeniach dróg oddechowych schorzeń wieku dziecięcego. Chociaż występują zdecydowanie rzadziej, a zachorowania nie mają charakteru epidemicznego, ich rozpoznanie jest niezwykle ważne, ponieważ mogą być pierwszym objawem poważnej patologii nerek i dróg moczowych. Tendencja do nawracania ZUM jest czasem dużym problemem diagnostycznym i leczniczym. W ciągu ostatniego dziesięciolecia istotnie zmieniło się podejście diagnostyczne i lecznicze wobec dzieci z ZUM. W wielu krajach zmodyfikowano dotychczasowe zalecenia, a powszechne wprowadzenie ultrasonograficznej diagnostyki prenatalnej w znacznej mierze przyczyniło się do wczesnego rozpoznawania wad układu moczowego, które są najważniejszą patologią predysponującą do ZUM. Celem tej monografii jest przedstawienie zasad postępowania w ZUM u dzieci i młodzieży w praktyce lekarza pediatry i lekarza rodzinnego. Zgodnie ze współczesnymi poglądami na patogenezę ZUM oraz związek z przewlekłą chorobą nerek w książce omówiono zasady diagnostyki pozwalające na wczesne rozpoznanie złożonych i prostych zakażeń oraz ich leczenie. Ze względu na znaczenie wczesnego rozpoznania wad układu moczowego oddzielnie przedstawiono zalecenia Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej dotyczące postępowania w przypadku podejrzenia wady układu moczowego w badaniu prenatalnym. W monografii nie opisano natomiast szerzej postępowania terapeutycznego u dzieci z wadami układu moczowego i ZUM. Jako zasadę należy przyjąć, że te postaci ZUM powinny być leczone w specjalistycznych ośrodkach nefrologii i urologii dziecięcej.

Mieczysław Litwin