Monografia jest socjograficzną analizą roli Państwowej Straży Pożarnej jako grupy dyspozycyjnej paramilitarnego systemu bezpieczeństwa państwa, realizującej zadania zabezpieczania, obrony i ochrony przed zagrożeniami destabilizującymi ład społeczny. Socjologiczną charakterystykę fenomenu pożarnictwa zawodowego osadzono w socjokulturowych uwarunkowaniach kultury bezpieczeństwa rozwijanej w miarę postępu cywilizacyjnego. Zurbanizowane przestrzenie społeczne i antropogeniczne zawierają immanentne cechy (nie)bezpieczeństwa, dlatego w toku codziennej służby funkcjonariusze PSP odpierają reżim destrukcyjnych sił zagrożeń naturalnych, technogennych czy społecznych o podłożu konfliktogennym, przywracając funkcjonalność danego zakresu społecznego bądź chroniąc jego cenione przez wspólnotę dobra wspólne. Następuje to w procesach habitualizacji ratownictwa rozumianego jako instytucjonalne wzorce dyspozycyjnych działań realizowanych w sferze bezpieczeństwa publicznego.