Złote okulary

Po wejściu do kina wypatrywali go na dole, wzdłuż brudnych bocznych ścian, przy wyjściach zapasowych i drzwiach do toalet, póki nie dostrzegli charakterystycznego poblasku jego złotych okularów. [...] Jeśli w Ferrarze był ktoś z bogatej burżuazji, kto miał prawo przebywać na widowni wśród pospólstwa, zagłębiać się z własnej woli i na oczach wszystkich w odrażający półświatek „miejsc” za jednego lira i dwadzieścia centów, nie mógł nim być nikt inny jak doktor Fadigati. [...] Jego stylu upatrywano w dyskrecji, w staraniach, jakich zawsze dokładał, by ukryć własne skłonności, by nie wywołać skandalu.

Wystarczyło mi odnaleźć dawne, matczyne oblicze mojego miasta, aby tamto okrutne poczucie wykluczenia zniknęło od razu. Prześladowania i masakry, które czekały nas być może (od dziecka słyszałem o nich ciągle jako o perspektywie dla nas, Żydów, zawsze możliwej), nie budziły już we mnie lęku.
Giorgio Bassani

---