W 2021 r. zakony i zgromadzenia zakonne należące do wielkiej rodziny franciszkańskiej uroczyście obchodziły 800. Rocznicę założenia prze św. Franciszka Trzeciego Zakonu. W ramach obchodów zorganizowano konferencję pt. 800 lat Franciszkańskiego Zakonu Świeckich na ziemiach polskich, która odbyła się 12–13 listopada 2021 roku w Centrum Edukacyjno-Informacyjnym Archidiecezji Gnieźnieńskiej w Gnieźnie. Do wzięcia udziału zostali zaproszeni profesorowie, wykładowcy polskich wyższych uczelni i naukowcy zajmujący się zagadnieniami franciszkańskimi. Uczestnikami konferencji byli tercjarze z całej Polski. Niniejsza monografia prezentuje dociekania naukowe prelegentów: 18 referatów, ukazujących niektóre aspekty z historii tercjarstwa na ziemiach polskich. Celem publikacji jest uzupełnienie, poszerzenie oraz usystematyzowanie i weryfikacja zebranej dotychczas wiedzy o Trzecim Zakonie. Szczególną uwagę poświęcono pierwszemu okresowi istnienia zakonu.