Znachor

Znachor jest jedną z najpopularniejszych powieści obyczajowych okresu dwudziestolecia międzywojennego. Należy ona do kanonu literatury polskiej.

Pomimo że osadzona w realiach Polski przedwojennej, powieść – być może dlatego, że kreuje na bohatera postać lekarza i człowieka będącego wzorem moralnym dla naszych czasów – zdobyła sobie miano dzieła ponadczasowego. Owianym legendą bohaterem powieści jest wybitny chirurg Rafał Wilczur, który za sprawą serii nieszczęśliwych przypadków doznaje amnezji i nie wiedząc, kim jest, tuła się po domach, szukając  dorywczej pracy i schronienia. Przypadek sprawia, że w czasie pobytu u jednego z wiejskich gospodarzy, włóczęga objawia utajone zdolności do leczenia ludzi. W miarę rośnięcia uznania dla uzdrawiających zdolności znachora pojawiają się nowe przeciwności losu, z którymi przyjdzie mu się zmierzyć.

O niezwykłej popularności powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza świadczy fakt, że była ona już trzykrotnie ekranizowana, po raz pierwszy w 1937 roku, następnie w 1982 roku i ostatnio w 2023 roku.

Słowo o autorze: Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898?–1939), pisarz, dziennikarz, który już za życia był poczytnym autorem. Jego najpopularniejsze książki to: Kariera Nikodema Dyzmy, Znachor, Profesor Wilczur (o dalszych losach wiejskiego znachora), Pamiętnik pani Hanki. Zginął zabity przez sowietów, jako jedyny, w czasie wycofywania się oddziału do Rumunii we wrześniu 1939 roku.