Zaszyfrowany wszechświat malarstwa Erwina Sówki

„Nie ma się wątpliwości, że książka Marii Fiderkiewicz jest dziełem fundamentalnym dla zrozumienia nie tylko fenomenu Sówki, ale całego śląskiego mikroświata śląskich górników, którzy w ezoteryzmie i symbolice synkretycznych światopoglądów widzieli szansę na zbawienie, ale także na udanie się w inne realia tajemnicy bytu, będącego zawsze wyborem moralnym”.
Ze wstępu prof. zw. dra hab. Wojciecha Józefa Burszty

Maria Barbara Fiderkiewicz – antropolog kultury, muzealnik, eseistka i poetka. Absolwentka studiów kulturoznawczych na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach oraz podyplomowych z zakresu etnologii na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Współorganizatorka restytuowanego Muzeum Śląskiego w Katowicach (1995–2007), kreatorka działu sztuki pogranicza w tym muzeum oraz założycielka autorskich galerii sztuki, m.in. „P”, „Se-Ma-for”, Galerii Sztuki na Pograniczu w Mysłowickim Centrum Kultury, Galerii Sztuki Pogranicza w Muzeum Śląskim w Katowicach. Współzałożycielka interdyscyplinarnej Grupy Sztuki Ekspresyjnej w Katowicach (1985 r. - debiut poetycki). Propagatorka sztuki tzw. innej, outsider art i art brut. Autorka oraz kuratorka ponad stu wystaw sztuki w kraju oraz w Europie (Warszawa, Gdańsk, Kraków, Jever, Monachium, Sztokholm) m.in.: Erwina Sówki, Piotra Stożka, Michała Litkiwa, Tomasza Sętowskiego, Jerzego Przybyły, Andrzeja Urbanowicza. Autorka wielu opracowań naukowych i popularnonaukowych, esejów i artykułów z zakresu kultury i sztuki wizualnej oraz książek (Śląscy pariasi pędzla i dłuta, 1994; Biogramy śląskich plastyków sztuki pogranicza, 2005; Kicz w kulturze, 2006; Sztuka pogranicza. Między etnosztuką a sztuką akademicką, 2007). Popularyzatorka kultury, założycielka Klubu Śląskich Artystów Amatorów w Mysłowickim Centrum Kultury.


Spis treści

Kilka, w zasadzie zbędnych, uwag wstępnych

Preludium

Odsłona I. Śladami szyfru
Mapa znaczeń
Od regionalnych korzeni do kultury popularnej

Odsłona II. Przesłania i treści
Kontekst sztuki ponowoczesnej
Realizm magiczny, czyli Ananda na Nikiszu

Odsłona III. Skąd przybywasz, dokąd zmierzasz, artysto?
Śląski mikro- i makrokosmos
Nikiszowiec jako tekst kultury i centrum świata
Hałda – na granicy dwóch światów
Od okultyzmu do Hare Kriszna

Odsłona IV. Więcej niż pacierz
Hare Kriszna – to Ja!
Barbara i Ona
Manu – ojciec z dziećmi w Kosmosie

Odsłona V. Boska moc kobiecości

Odsłona VI. Model wszechświata w twórczości Erwina Sówki
Finał

Literatura

Streszczenie