Tom 5 Systemu Prawa Administracyjnego zawiera całościowe omówienie zagadnień dotyczących prawnych form działania administracji.

Pierwszy rozdział, o charakterze wprowadzającym do problematyki poruszanej w niniejszym tomie Systemu przedstawia siatkę pojęć związanych z prawnymi formami działania administracji publicznej, ze szczególnym uwzględnieniem kryteriów ich podziału. W rozdziale zaprezentowano także zróżnicowane poglądy doktryny w zakresie typologii prawnych form działania administracji.

W drugim rozdziale publikacji przedstawiono formy prawne występujące w sferze działań zewnętrznych administracji. Poruszono kwestię kompetencji prawodawczych przysługujących administracji jak i niewładczych form jej działania, w szczególności podstaw prawnych i charakteru podejmowanych działań. W niniejszym rozdziale podjęto także tematykę działalności konsensualnej administracji, do której przejawów zaliczono m.in. umowy cywilnoprawne i administracyjne oraz porozumienia administracyjne.

W rozdziale trzecim ukazano zaś formy prawne w sferze działań wewnętrznych administracji publicznej, prawne podstawy ich realizacji oraz poglądy doktryny w zakresie ich funkcjonowania, w szczególności w zakresie wpływu działań wewnętrznych na treść tzw. aktów zewnętrznych administracji.

Rozdział czwarty zawiera omówienie działań faktycznych podejmowanych przez organy administracji, zróżnicowanych pod względem funkcji, treści, charakteru prawnego i podstawy prawnej – w ujęciu praktycznym jak i doktrynalnym.

W kolejnym, piątym rozdziale ujęto rozważania na temat szczególnych form działania administracji publicznej, z uwzględnieniem ich typologii. Autorzy szczegółowo opisali akty administracji zaliczane do kategorii form szczególnych, wiele uwagi poświęcając m.in. aktom nadzoru, kontroli, współdziałania, planowania, organizacji czy wykładni. W rozdziale poruszono także tematykę kontrowersyjnej niekiedy koncepcji milczenia oraz stosunkowo nowej postaci działania administracji, w formie przyrzeczenia administracyjnego.

Rozdział szósty stanowi zestawienie przykładów prawnych form działania administracji w ochronie środowiska, charakteryzujących się dużym zróżnicowaniem głównie przez współistnienie prawa unijnego i krajowego. Wyodrębniono w nim w szczególności akty generalne, akty prawa miejscowego, jak i prawne formy konsensualne. Wiele miejsca poświęcono obszarom specjalnym, stanowiącym przykład reżimu prawnego zmierzającego do szczególnej ochrony środowiska.

Tematyka tomu powinna być szczególnie istotna dla sędziów i radców prawnych zajmujących się prawem administracyjnym, a także prawem ochrony środowiska.