Struktura polskiego rolnictwa na tle Unii Europejskiej

Ponad 1,2 mln polskich gospodarstw (blisko 90% gospodarstw, które użytkują ok. 50% gruntów ogółem) nie zapewnia dochodów zaspokajających potrzeby rodzin rolniczych. Powodem jest przede wszystkim zbyt mała powierzchnia użytkowanych gruntów, ale jest nim także niezbyt wysoki poziom intensywności gospodarowania (wielkość produkcji z jednostki powierzchni). Polska jest jedynym wielkim producentem rolnym w Unii Europejskiej z tak nieefektywnymi strukturami obszarowymi i ekonomicznymi, stąd też konieczne są przekształcenia.

Oczywiście proces poprawy struktur obszarowych i ekonomicznych jest procesem wieloletnim, mającym swoje „naturalne" tempo, które trudno przyspieszyć. Natomiast znacznie łatwiejsze jest jego hamowanie, czego dowodzą wprowadzone w ostatnich latach w Polsce przepisy regulujące obrót ziemią rolną. W rezultacie, wprawdzie struktury produkcyjne polskiego rolnictwa uległy w latach członkostwa Polski w Unii wyraźnej poprawie: wzrosła produkcja przeciętnego gospodarstwa z 6,5 tys. euro produkcji standardowej w 2005 roku do 17,7 tys. euro (wzrost o 11,2 tys. euro) w 2016 roku. Jednak równocześnie skala zmian była znacznie mniejsza niż w „starych" państwach unijnych: tam produkcja standardowa przeciętnego gospodarstwa zwiększyła się z 41,6 tys. euro do 67,5 tys. euro (wzrost o blisko 26 tys. euro). Z danych tych wynika, że niebezpiecznie rośnie różnica między siłą ekonomiczną polskich gospodarstw a gospodarstw wielu państw członkowskich, zwłaszcza tych znajdujących się w tej samej strefie klimatycznej co Polska. Przeciwdziałanie tej tendencji wymaga zatem jak najszybszej korekty obecnie prowadzonej polityki rolnej.

Książka zawiera analizy struktury polskiego rolnictwa, na podstawie których sformułowane zostały wnioski i rekomendacje dla polskiej polityki rolnej.