Redystrybucyjne skutki wprowadzenia podatku od nieruchomości ad valorem

Podatek od nieruchomości jest najważniejszym podatkiem lokalnym oraz istotnym źródłem dochodów budżetów gminnych. Pełni on przede wszystkim funkcje fiskalne, dlatego też jego redystrybucyjna charakterystyka nie znajduje się w centrum uwagi polityków, włodarzy gmin i ekonomistów. Brakuje też opracowań omawiających podatek od nieruchomości pod kątem jego skutków dla redystrybucji dochodu. Monografia Redystrybucyjne skutki wprowadzenia podatku od nieruchomości ad valorem przynajmniej w części wypełnia tę lukę. Autor omawia funkcjonujące na świecie systemy opodatkowania nieruchomości. W sposób syntetyczny charakteryzuje zarówno systemy, dla których podstawę opodatkowania stanowi powierzchnia, jak i te oparte na wartości określonej w katastrze nieruchomości, zwane systemami katastralnymi lub systemami ad valorem. Krytycznej analizie poddaje obowiązujący w Polsce system powierzchniowy i wskazuje jego mankamenty, opisując, w jaki sposób nie przystaje on do realiów gospodarki rynkowej. Konsekwencją tych porównań są propozycje zmian w polskim systemie podatkowym w odniesieniu do nieruchomości. Powołując się na zasadę sprawiedliwości podatkowej, autor postuluje stopniowe odejście od podatku „od powierzchni”, który jest niesprawiedliwy i dyskryminuje właścicieli tanich nieruchomości, i ewolucyjne przejście do podatku „od wartości”, który pozwala na bardziej proporcjonalne rozłożenie ciężaru podatkowego. Zasadniczym celem publikacji jest pokazanie, jak zmiana zasad opodatkowania nieruchomości z formuły powierzchniowej na wartościową wpłynie na rozkład obciążeń podatkowych oraz jakie może ona nieść za sobą konsekwencje dla systemu zasilania finansowego jednostek samorządu terytorialnego.