Pochodzenie eposu bohaterskiego jest próbą uchwycenia procesu wyodrębniania się literatury z pierwotnej dziedziny mitu. Opierając się na ogromnym materiale faktograficznym, obejmującym najstarsze formy eposu Paleoazjatów Syberii, Aborygenów australijskich, Melanezyjczyków oraz późniejsze dzieła tureckie, fińskie czy indyjskie, autor próbuje dokonać syntezy folkloru narracyjnego i zbadać kryjące się za zmianami typologicznymi zasady konstrukcji eposu. Mieletinski próbuje odnieść się do głównych motywów epickich, takich jak: kwestia herosa kulturowego, boga-stwórcy, trickstera, bohatera zbiorowego, szamana; mity kradzieży, poszukiwań i odzyskania skarbu; wątki walki z wrogami, zdobycia ognia. Autor widzi w nich punkt wyjścia kształtowania dalszych, już religijnych czy literackich wytworów. Praca ze względu na same walory faktograficzne może przy tym pełnić funkcję podręcznika eposu, stanowiąc przy okazji modelowy przykład zastosowania złożenia metod historycznych i komparatystycznych do badań nad mitem, którego to złożenia brak w polskiej literaturze przedmiotu.