Pingpongista

Najnowsza książka Józefa Hena. Wydarzenia z lat 40. ubiegłego wieku, które ciągle elektryzują opinię publiczną w Polsce i na świecie. Pingpongista to powieść, którą niestety zainspirowało życie…
Do niewielkiego miasteczka Charemiec przybywa sędzia Mike Murphy (dawniej Michał Dembina), aby wziąć udział w uroczystości upamiętniającej zagładę żydowskich mieszkańców. Wraz z jego powrotem w rodzinne strony odżywają wydarzenia sprzed ponad sześćdziesięciu lat. Historia sąsiedzkiego mordu wkracza na nowo w rzeczywistość i myśli Charemczan.
W tej pełnej napięcia małomiasteczkowej scenerii krzyżują się opowieści oprawców, obserwatorów i ofiar. Zmowa milczenia zostaje przerwana. Po mieście krąży szalony dusiciel kotów Kaźko Butrym, którego dręczą dusze pomordowanych. Inżynier Wiernik odkrywa tajemnicę swojej zmarłej żony. Ksiądz Ziemowit spowiada się z młodzieńczej obojętności, podczas gdy stary Butrym chełpi się liczbą zabitych Żydów. Najlepsze komentarze do sytuacji w miasteczku wygłasza prostytutka Malina, która z racji fachu zna wszystkich. Z pełną szczerością i cieniem ironii demaskuje obłudę „przyzwoitych” obywateli.

Babciu, mówię, przecież ta szafa jest pożydowska, i ten świecznik, i maszyna do szycia. Przecież to grzech. Babcia warczała: jaki grzech, córusiu, wrogom pana Jezusa zabrać to nie grzech. Co tam ja? Walczakowa (czy jakaś inna), ta dopiero tego dobra nabrała! I dalej mi opowiadać, jacy ci Żydzi grzeszni byli, sami na siebie swój los ściągnęli, bo powiedziano: krew jego na ich dzieci i na dzieci ich dzieci, a my katolicki naród, po bożemu żyjemy, nic na sumieniu nie mamy, zapytaj księdza, jak mnie nie wierzysz. I dalej w tym duchu. Że mnie w cnocie wychowują i pan Jezus na to wejrzy, wynagrodzi rodzinę, że taką cnotliwą panienkę, to znaczy mnie, do świata szykują.
fragment


Józef Hen (ur. 1923) – prozaik, eseista, reportażysta, scenarzysta i reżyser filmowy. Po wybuchu II wojny światowej uciekł na Wschód; walczył w szeregach Armii Czerwonej, a potem Ludowego Wojska Polskiego. W 1976 roku był jednym z sygnatariuszy Listu 101, wyrażającego protest przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji PRL. Debiutował w roku 1947 książką wspomnieniową Kijów, Taszkient, Berlin. Od tego czasu napisał ponad dwadzieścia tomów prozy, które spotkały się z żywym zainteresowaniem krytyki i czytelników. Jest bardzo cenionym biografem i eseistą, autorem fascynujących monografii poświęconych zarówno znanym postaciom kultury powszechnej (Ja, Michał z Montaigne), jak i polskiej (Mój przyjaciel król. Opowieść o Stanisławie Auguście Poniatowskim). Pisuje także scenariusze filmowe, m.in. Krzyż walecznych i Życie Kamila Kuranta. W 2008 roku nakładem Wydawnictwa W.A.B. ukazała się wznowienie głośnej książki Hena o Stanisławie Boyu Żeleńskim Błazen – wielki mąż.