Kolejna publikacja z serii Instytutu Książki i Czytelnictwa „Z Badań nad Czytelnictwem” – Nastoletni czytelnicy Zofii Zasackiej – prezentuje wyniki naukowych obserwacji z zakresu uczestnictwa w kulturze, nie podejmowanych przez socjologów kultury po 1989 roku w tak szerokiej skali. Praca jest raportem z badań dotyczących preferencji czytelniczych i edukacji literackiej młodzieży kończącej powszechną obowiązkową szkołę.

Badanie ankietowe, obejmujące uczniów wybranych klas trzecich 70 gimnazjów w Polsce, zrealizowano w połowie maja 2003 roku, a więc na początku drugiego etapu reformy ustroju szkolnego. Prezentując wyniki swoich obserwacji, autorka analizuje problemy związane z kształtowaniem się tożsamości młodych ludzi – ich samooceną i społeczną identyfikacją, widzianymi z perspektywy aktywności czytelniczej i literackich wyborów.

Ważną część badań stanowi analiza recepcji lektur obowiązkowych oraz czytelnictwa w czasie wolnym, pozostającego w kręgu oddziaływania kultury popularnej. Przyjęte kryteria ocen – aktywność i sytuacje czytelnicze – pozwoliły na dokonanie interesującej typologii młodych czytelników (czytelnicy spontaniczni, szkolni, aktywni i zaangażowani).
Praca jest obszernym studium z zakresu uczestnictwa w kulturze dorastającej młodzieży, a jednocześnie – interesującym głosem w toczącej się aktualnie dyskusji nad intelektualnym i kulturalnym profilem absolwenta gimnazjum.