Księga rodów leśnych Tom I

Pierwsza publikacja dotycząca historii polskiego leśnictwa, która prezentuje je przez pryzmat dziejów wielopokoleniowych rodzin leśników. W kronikarskich zapisach uchwycona została zdrowa pokoleniowość 62 rodzin, która zwłaszcza w zamierzchłych czasach – wobec braku kierunkowych szkół i uczelni – niosła wielkie wartości. Wśród nich doświadczenia leśne przekazywane z ojca na syna, wzorce dobrej służby i postępowania, przekładające się niejednokrotnie na postęp w leśnictwie.

Pozycja przedstawia historię leśnictwa w szerokim horyzoncie czasowym – niektóre rody obejmują swą leśną historią 300 lat. Ukazuje ścisłe powiązanie historii z późniejszym dorobkiem leśnictwa i Lasów Państwowych. Ślady leśnych rodów opisanych w „Księdze…” odszukać można nie tylko w dzisiejszych granicach Polski, ale także w Prusach Wschodnich i na Kresach. Wiele uwagi poświęcono losom leśników na ziemiach wschodnich po inwazji sowieckiej. Historycy leśnictwa podkreślają, że to temat, który dotychczas nie został wyczerpująco opracowany.

Przekrojowy charakter publikacji uwidocznia się także w udokumentowaniu gospodarki w lasach różnych form własności, także pod administracją zaborców. Niewątpliwą wartością dodaną „Księgi…”, zwłaszcza dla leśników, jest spisanie lokalnych eksperymentów i praktyk leśnych oraz doświadczeń przekazywanych z pokolenia na pokolenie.

Książka powstała jako plon kilkuletniej pracy autora, owocującej również serią artykułów ukazujących się w latach 2009–13 w „Lesie Polskim”. Treść i charakter tekstów zdradza, że powstawały w bezpośrednim kontakcie z bohaterami. Tym samym książka wypełnia lukę pośród dotychczasowych opracowań nt. leśnictwa, lokując się w docenianym przez historyków nurcie historii mówionej (oral history).

Formuła pracy autora zaowocowała dużym sukcesem – „Księga…” stanowi najbardziej obszerny zbiór archiwaliów nt. leśnictwa, jaki dotychczas opublikowano. Dzięki zaufaniu, jakim został obdarzony Emilian Szczerbicki, w publikacji znalazło się ok. 1000 ilustracji. To przede wszystkim zdjęcia, dotychczas przechowywane w rodzinnych albumach i po raz pierwszy wydobyte na światło dzienne. To także wartościowe dokumenty różnorodnej proweniencji.

---