Kazania sejmowe

Kazania sejmowe polskiego jezuity Piotra Skargi, kaznodziei króla Zygmunta III Wazy, zostały po raz pierwszy wydane w 1597 roku i należą do kanonu polskiej literatury politycznej.

Zbiór ośmiu kazań jest wnikliwą analizą sytuacji I Rzeczypospolitej. Autor wypunktowuje trawiące Polskę choroby i płynące z nich zagrożenia. Prorocza zapowiedź upadku państwa jest uzupełniona programem jego przebudowy i szukania drogi naprawy kraju.

Skarga opowiada się za wzmocnieniem władzy królewskiej, ograniczeniem bezkarnej i prowadzącej do anarchii samowoli szlacheckiej, zmniejszeniem roli sejmu,przeciwstawieniem się uciskowi chłopów i zadbaniem o większą sprawiedliwość społeczną,przywróceniem jedności religijnej w Polsce oraz zagwarantowaniem prymatu kościoła katolickiego,a także postuluje inne reformy często skierowane przeciwko ideom reformacyjnym.

Kazania sejmowe Skargi, pomimo że nigdy nie zostały wygłoszone z ambony kościelnej i nie należą w ścisłym tego słowa znaczeniu do literatury religijnej, stały się wzorem dla późniejszego kaznodziejstwa polskiego.

Dzieło to odznacza się sugestywną retoryką, kunsztem słowa i wielką żarliwością patriotyczną, a zawarte w nim wizje upadku Polski stały się podstawą wizerunku Skargi – natchnionego proroka.

Lektura dla szkół średnich