Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe

W latach sześćdziesiątych, jak większość młodych Amerykanów, Michael Walzer protestował przeciwko wojnie w Wietnamie. Z perspektywy czasu jednak ocenia ów protest jako zupełnie bezrefleksyjny. Agresja, neutralność, prawa jeńców i cywilów, zbrodnie wojenne, prawo do ingerencji – wiele pojęć w całkowitym chaosie. I właśnie zaniepokojenie związane z własnym, moralnie ugruntowanym, lecz intelektualnie ubogim, stosunkiem wobec wojny zrodziło potrzebę napisania niniejszej książki.
Walzer przygląda się wojnie, trzymając się bardzo blisko żywej historii: marokańscy żołnierze walczący w 1943 r. we Włoszech z armią Wolnej Francji, Hiszpanie mordujący Kubańczyków w 1898 r., Amerykanie bombardujący Koreę w 1952 r., Niemcy oblegający Leningrad w 1941 r. Czytelnik ma nieustannie przed oczami konkretne zdarzenia, opisane bez ogródek, a dobrane tak, by pokazać specyfikę i złożoność różnych sytuacji wojennych.
W klarownych wywodach autor analizuje źródła i typy konfliktów zbrojnych, środki walki, sytuację żołnierzy, najemników i rycerzy w różnych czasach, zagadnienia kapitulacji i ataku prewencyjnego, problem ingerencji w kulturę kraju okupowanego itd. Nie kończy jednak na samym opisie. Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe są punktem wyjścia do kompletnej, uwzględniającej wiele perspektyw teorii wojny.

Opiniowana książka stanowi bardzo cenne źródło informacji i danych na temat problemów związanych z wojną w stosunkach międzynarodowych. W kontekście istniejącej w języku polskim literatury jest to praca oryginalna i niezmiernie użyteczna pod względem poznawczym. Może stanowić doskonałą podstawę w procesie nauczania na kierunkach politologicznych, zwłaszcza stosunkach międzynarodowych (kierunki uniwersyteckie i szkolnictwo wojskowe) takich przedmiotów jak: studia strategiczne, polityka bezpieczeństwa państw, nauka o wojnie, międzynarodowe stosunki wojskowe, międzynarodowe stosunki polityczne. Książka jest godna polecenia szerokiemu gronu odbiorców – od studentów, poprzez specjalistów wojskowych, profesjonalnych polityków, po filozofów i etyków. Ogromną zaletą dzieła jest jego ogólnohumanistyczny i interdyscyplinarny charakter. Nie bez znaczenia jest także klarowność wykładu, zwięzłość, a zarazem bogactwo opisu i wyjaśnień.
/fragment recenzji wydawniczej dr. hab. Stanisława Bielenia/