Dyplomaci sascy wobec Konstytucji 3 Maja

„Nie mogę inaczej ocenić tej rewolucji, jak tylko uznać ją za rozpaczliwy krok, gdyż naród był przeświadczony o grożącym mu niebezpieczeństwie. Jestem pewien, że owa rewolucja
przysporzy nam wielu kłopotów i trudności” – tak cztery dni po uchwaleniu Konstytucji 3 maja pisał do Drezna poseł saski w Warszawie, Franciszek Essen.

Sceptyczny wobec wydarzeń w Polsce, ostrzegał swoich mocodawców przed wiązaniem
się ze słabym, chylącym się ku upadkowi państwem. Swą misję w naszym kraju pełnił przez trzydzieści lat, więc dobrze się orientował w sytuacji wewnętrznej, dlatego jego listy – przechowywane w archiwum w Dreźnie – są bardzo cennym źródłem do analizy polityki mocarstw ościennych w okresie po uchwaleniu Konstytucji 3 maja.