Semantyka komizmu Język - poznanie - kultura - nowe media

Seria Językoznawstwo kognitywne. Studia i analizy

Komizm, humor, dowcip, śmieszność, śmiech to zjawiska, których nie da się zamknąć w prostej definicji, przedstawić jako listy cech koniecznych i wystarczających do ich zaistnienia. Mimo owej heterogeniczności i rozmycia definicyjnego – potrafimy je rozpoznać w przeróżnych działaniach i wytworach kulturowych. Nie ma wątpliwości, że komizm i śmiech pojawiają się w każdym zakątku kuli ziemskiej, w każdym okresie historycznym; być może są zjawiskami równie podstawowymi i uniwersalnymi dla człowieka, jak język, świadomość i kultura. (…) Celem moim jest stworzenie modelu semantyki wypowiedzi komicznych w ujęciu poznawczo-kulturowym, w perspektywie językoznawstwa kognitywnego oraz językoznawstwa antropologiczno-kulturowego, których teorie i metody analizy semantycznej uznałam za najbardziej relewantne do realizacji celu. Dzięki przyjętym paradygmatom badawczym semantyka wypowiedzi komicznych, rozumianych językowo i multimodalnie, ukazana jest na szerokim, ponaddyscyplinarnym tle zjawisk zarówno mentalnych (procesów percepcyjnych i poznawczych, w tym emocji, ucieleśnienia i umysłu rozszerzonego), jak i zmiennych środowiskowych i kulturowych, w tym zwłaszcza dotyczących technologii medialnych.

Fragment Uwag wstępnych

Książka przynosi próbę spojrzenia na zjawisko komizmu z punktu widzenia semantyki, jednak mocno osadzonej w perspektywie interdyscyplinarnej. Jej podstawowym punktem odniesienia jest językoznawstwo kognitywne, z którego zasobów pojęciowych korzysta, aby zmierzyć się z trudnym problemem badawczym, jaki stanowi określenie warunków powstawania efektu komicznego. Zarzucając sieci badawcze bardzo szeroko, w tym zagłębiając się w teorię poznania, odkrywa przed czytelnikiem świat nowych mediów, którego cechą definiującą jest ludyczność. A ludyczność i komizm to niewątpliwie zjawiska pokrewne, choć jak Autorka pokazuje – nie tożsame.

Fragment recenzji prof. Władysława Chłopickiego

Anna Chudzik – językoznawczyni i komunikolożka, doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Katedrze Teorii Komunikacji Wydziału Polonistyki UJ. Autorka książek Mowne zachowania magiczne w ujęciu pragmatyczno-kognitywnym (2002), Inskrypcje w przestrzeni miejskiej. Studium pragmalingwistyczne (2010), artykułów dotyczących komunikacji w mediach społecznościowych, funkcji ludycznej i humorystycznej komunikacji, a także redakcji prac zbiorowych.