Zrozumieć Fenomenologię

Przygotowane przez Oficynę Naukową wydanie książki Natalie Depraz jest pierwszą udostępnioną po polsku pracą tej wybitnej przedstawicielki współczesnej fenomenologii francuskiej, mającej w swym dorobku zarówno prace propedeutyczne z zakresu fenomenologii, jak i nowatorskie przedsięwzięcia badawcze o charakterze interdyscyplinarnym. Omawiana praca jest nie tylko podręcznikowym kompendium informacji o pewnym kierunku filozofii, lecz twórczym i przejrzystym, a zarazem zwięzłym i uwzględniającym aktualny stan badań uporządkowaniem i przedstawieniem ? w aspekcie rzeczowym i historycznym ? zagadnienia doświadczenia i jego opisu. Swoje rozważania autorka osadza w bogatym kontekście teoretycznym kluczowych pojęć fenomenologii: redukcji fenomenologicznej i ejdetycznej, wariacji imaginacyjnej, opisu fenomenologicznego, wzbogacając nadto metodologię współczesnych badań fenomenologicznych. Wprowadza zatem czytelnika w samo centrum współczesnych badań fenomenologicznych. Szczególnie interesująca jest jej interpretacja właściwej postawy fenomenologicznej jako „empiryzmu transcendentalnego”. Oryginalność stanowiska filozoficznego Depraz polega na potraktowaniu fenomenologii nie jako spekulatywnej doktryny epistemologicznej, ale jako dyscypliny filozoficznej zajmującej się kompleksowym opisem najróżniejszych ludzkich doświadczeń, przy wykorzystaniu teoretycznych narzędzi zaczerpniętych z innych dyscyplin (neurofizjologii, psychoanalizy, hermeneutyki, metodologii nauk). Takie interdyscyplinarne rozumienie fenomenologii kieruje ją ku praktyce. Swoją metodę Depraz nazywa „praktycznym przełomem” (tournant pratique). Sednem redukcji fenomenologicznej (epoché Husserla) jest więc „zmiana kierunku patrzenia, aby czytać inaczej” - zwrócenie się ku zjawisku i zakwestionowanie przyjętych założeń. Depraz ukazuje fenomenologię w szerokiej perspektywie historii filozofii od starożytności („archeologia” nastawienia fenomenologicznego) po dziś oraz w jej funkcji poznawczej ? jako metodycznej postawy w praktyce różnych dyscyplin ? biologii, teologii, w psychologii, w medytacji, psychiatrii, etnologii i estetyki. Ukazuje dzieje jej rozumienia i rozwoju w obrębie ruchu fenomenologicznego od Husserla do lat ostatnich, w końcowych zaś partiach rozważa wkład fenomenologii we współczesną świadomość etyczną i historyczną.