Budowa profesjonalnej służby publicznej, działającej na podstawie aksjologicznych założeń demokratycznego państwa prawa, jest procesem złożonym i długotrwałym. Polskie doświadczenia w tym zakresie nie są znikome, gdyż geneza służby państwowej sięga okresu międzywojennego. Przedstawione w monografii rozważania obejmują uwarunkowania prawne kształtowania się polskiej służby publicznej - w części regulującej status prawny członków korpusu służby cywilnej oraz pracowników samorządowych - w ustawodawstwie po 1989 r. Od tego bowiem czasu kształtowały się nowoczesne idee funkcjonowania polskiej administracji publicznej, które znalazły bezpośredni wyraz także w obowiązujących pragmatykach urzędniczych.

W ciągu ostatnich kilkunastu lat zagadnienie służby cywilnej było regulowane czterema - całkowicie różnymi - aktami prawnymi. W przypadku problematyki pracowników samorządowych ustawodawca przyjął w tym samym czasie dwie, także diametralnie różne, ustawy. Zmiany takie, z każdym kolejnym wejściem w życie nowej ustawy, wywierały wpływ na praktyczne funkcjonowanie korpusu urzędniczego, a tym samym na jakość i prawidłowość realizacji zadań państwa.

W monografii, analiza prawna skupiona została przede wszystkim na krajowych ustawach zwykłych. Konieczność przeprowadzenia kompleksowej oceny poprawności tych aktów prawnych była jednak powodem odniesienia się dodatkowo do założeń nie tylko ustrojowych, ale także do prawa międzynarodowego. Badania te zostały uzupełnione o szeroką analizę orzecznictwa (krajowego i międzynarodowego), doktryny prawa i dokumentów powstałych w praktyce działania administracji publicznej. Dzięki zastosowanym metodom badawczym (przede wszystkim prawnodogmatycznej) możliwym było zidentyfikowanie istotnych trendów w prawodawstwie polskim dotyczącym służby publicznej oraz sformułowanie uzasadnionych ocen, wniosków i postulatów odnośnie do problematyki pragmatyk urzędniczych.