Na ile ów naszkicowany sarmacki mos polonicum stanowił część kultury obyczajowej Europy, a na ile był tworem egzotycznym, wyłamującym się z ogólnoeuropejskiej wspólnoty? Odpowiedź w wielkim skrócie nie jest łatwa i grozi uproszczeniami. Niemniej trzeba zauważyć, że chrześcijańsko-łacińskie podłoże polskiej kultury i polskiego obyczaju determinowało ich kształt w zasadniczy sposób nie tylko w średniowieczu, ale i w stuleciach nas interesujących. Czerpiąc soki z prastarych słowiańskich korzeni (wspominano o tym przy okazji prezentowania różnych obyczajów) – polskie drzewo wyrastało w ogrodzie Europy pielęgnowanym przez Kościół z jednej, a tradycję antyczną z drugiej strony. Wątki religijne i zaczerpnięte ze starożytnego Rzymu pojęcia, obrazy, mity występują wciąż na kartach tej książki.