Tematem niniejszej książki są stosunki Kuby i Afryki w latach 1959-2005. Główną tezą pracy jest stwierdzenie, że stosunki kubańsko-afrykańskie przeszły po 1959 r. głęboką ewolucję - od idealistycznej wizji światowej rewolucji narodów postkolonialnych do współpracy opartej na poszanowaniu różnic i wzajemnych interesów. Przez długie lata Kuba poświęcała życie swoich obywateli i przeznaczała ogromne ilości środków materialnych walcząc w afrykańskich wojnach, praktycznie nie zyskując nic w zamian. Pod koniec lat 80. Hawana - zarówno z przyczyn wewnętrznych, jak i zewnętrznych - została zmuszona do wycofania swoich wojsk z Czarnego Lądu. Jednak wcześniejsze zaangażowanie Hawany w Afryce procentuje do dziś, o czym świadczą niezwykle serdeczne i przyjazne stosunki z krajami afrykańskimi. Relacje kubańsko-afrykańskie można obecnie rozpatrywać także w szerszym kontekście współpracy krajów Południa. Można więc stwierdzić, że wcześniejsza obecność wojskowa Kuby w Afryce przekłada się współcześnie na bliską kooperację na różnego rodzaju forach międzynarodowych.

Mamy nadzieję, że nasza książka nie jest tylko odtwórczym przedstawieniem badanej problematyki, ale także inspiracją do szerszych studiów na ten temat. Do przygotowania niniejszej publikacji zaproszeni zostali zarówno afrykaniści, latynoamerykaniści, jak i osoby, które potrafiły spojrzeć na relacje kubańsko-afrykańskie z pewnego dystansu. W rezultacie autorzy, przede wszystkim skupieni wokół Instytutu Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, opisują - mamy nadzieję - w sposób spójny i kompletny tę problematykę. Oprócz dogłębnej analizy prac opublikowanych na prezentowany temat, staraliśmy się poszerzyć dotychczasową wiedzę. Dowodem tego jest fakt, że nasze badania były prowadzone w Rosji, Francji, Portugalii, Stanach Zjednoczonych oraz na Kubie. Za nasz wkład do wiedzy na temat stosunków kubańsko-afrykańskich uważamy także zwrócenie uwagi na kwestie, które dotychczas były, mniej lub bardziej konsekwentnie, pomijane w światowej literaturze - stosunki gospodarcze, wymianę naukowo-techniczną, pomoc pozawojskową i nade wszystko kulturowy aspekt kubańskiego zaangażowania w Afryce...