Jesień 1863 r. W województwie sandomierskim działają dwa oddziały powstańcze - pułkownika Czachowskiego, wykonującego polecenia nowego Rządu Narodowego z Romualdem Trauguttem na czele, i pułkownika Chmielińskiego, wiernego wcześniejszej władzy powstańczej. O ich współpracę przy walce z zaborcą rosyjskim ma zabiegać porucznik Góra, młody oficer podkochujący się (z wzajemnością) we wdowie Adeli z Zalesia. Ma jednak mściwego konkurenta Springera, Niemca z pochodzenia.