W publikacji zaprezentowano wyniki badań dotyczących czasopiśmiennictwa XIX i początków XX wieku. Autorzy – historycy wychowania, historycy, prasoznawcy, literaturoznawcy, bibliolodzy – na podstawie kwerend wydawnictw periodycznych omawiają różne problemy związane ze szkolnictwem, opieką i oświatą, które wówczas ukazywano opinii publicznej, oraz analizują, jaki kreowano stosunek społeczeństwa do tych zagadnień. Czytelnik znajdzie tu wybór tematów z historii szkolnictwa, opieki, wychowania, funkcjonowania towarzystw oświatowych i społeczno-kulturalnych, historii zabawek, zdrowia i higieny czy projektów wychowania dziewcząt.
Książka stanowi pierwszą z dwóch monografii. W kolejnym tomie przedstawiono tę tematykę w odniesieniu do XX i początku XXI wieku.