Przedmiotem publikacji jest dzieło literackie Cypriana Norwida na tle antropologii kulturowej (jej przedmiot zainteresowania jest zaś w dużej mierze zbieżny z przedmiotem zainteresowania poety) i ewolucjonizmu drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Ewolucjonizm, z którym w książce mamy do czynienia, nie obejmuje jedynie myśli przyrodoznawczej Darwina i ewolucjonizmu antropologicznego – reprezentatywnych dla tamtych czasów – Edwarda Burnetta Tylora, Lewisa Henry’ego Morgana oraz Ludwika Krzywickiego. Istotne są również wcześniejsze dokonania myślicieli oświeceniowych i ewolucja ducha według Georga Wilhelma Hegla. Uwzględniono także pozytywistyczne ujęcie postępu wraz z jego konsekwencjami odległymi od teorii angielskiego przyrodoznawcy, wreszcie Ewolucję twórczą Henriego Bergsona, która stanowi niejako zamknięcie dziewiętnastowiecznej myśli ewolucjonistycznej.
Zestawienie pism Cypriana Norwida z koncepcjami antropologicznymi drugiej połowy XIX wieku i początku XX wieku pozwala spojrzeć na poetę z nowej perspektywy. Zainteresowanie poety antropologicznymi problemami z zakresu „czym jest człowiek?” świadczy dobitnie o jego intelektualnej przynależności do humanistyki II połowy XIX wieku.