Regestr Diecezjów

„Regestr Diecezjów" powstał w związku z ankietą rozesłaną do proboszczów kilku diecezji na polecenie arcybiskupa gnieź-nieńskiego Michała Poniatowskiego. Jest to wykaz miejscowości należących do poszczególnych parafii z podaniem nazwisk ich właścicieli lub nazw instytucji--posesorów. Ponieważ rejestry po-datkowe z czasów Stanisława Augusta uległy zagładzie w 1944 r. jest jedynym źródłem o charakterze masowym dostarczającym informacji o własności osad w końcu XVIII w., wyjątkowym ze względu na wiarogodność, szczegółowość i masowość (ok. 18.800 miejscowości, w tym osad drobnych, mających charakter gospodarczy np. młynów, karczem czy folwarków). Wszechstronna przydatność badawcza czyni „Regestr" bardzo atrakcyjnym dla historyków zajmujących się własnością ziemską oraz innymi zagadnieniami społecznymi i gospodarczymi, geografią historyczną, biogra-fistyką, dla językoznawców, regionalistów i badaczy przeszłości rodzin może stać się swoistym przewodnikiem po dawnych majątkach.