Książka stanowi zbiór wybranych publikacji naukowych profesora Marka Zirk-Sadowskiego, dotyczących zagadnień z zakresu teorii i filozofii prawa. Okazją do wydania dzieła jest pięćdziesięciolecie pracy naukowej autora.

Eseje zostały ułożone chronologicznie i zebrane w trzech częściach. W pierwszym okresie (1977-1989) autor poruszał kwestie relacji prawa i kultury głównie na płaszczyźnie językowej i analitycznej. Druga część (1990-2004) poświęcona jest kwestiom uczestniczenia prawników w kulturze. Trzeci okres (2004-1922) gromadzi teksty, w których autor zaprezentował sądy jako wspólnoty komunikacyjne sędziów oraz poruszał problemy zmian kultury prawnej wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej.

Najważniejsze zagadnienia, wokół których koncentrują się rozważania autora we wszystkich wymienionych fazach, to problem prawotwórstwa sądowego, nowości normatywnej, relacji prawa do etyki i moralności, roli pozytywizmu prawniczego w ewolucji kultury prawnej, aktywizmu sędziowskiego, wykładni prawa we wspólnotach sędziów oraz tożsamości prawa. Osobne miejsce zajmują eseje filozoficzne, przedstawiające ujęcie prawa w wybranych nurtach filozoficznych, w swoim czasie otwierające dyskusje przedstawiane w późniejszych opracowaniach.