"Wiemy zatem, że polskie stereotypy Żydów i żydowskie stereotypy Polaków przetrwały zwycięsko najcięższe próby i wyzwania, na jakie wystawione zostały oba narody. Uporały się ze świadectwami bliższego poznania i próbami współpracy w latach międzywojnia, budując swą siłę na narastającym antagonizmie. Zastygły na pozycjach wyjściowych - z dramatycznie różnych punktów widzenia - historii lat wojennych. Wymuszona następnie siłami zewnętrznymi zmiana ustroju wprowadziła jedynie pewne zmiany akcentów, nowe odniesienia dla starych mitów.