Dzieci z˙ydowskie po wojnie wymagały rehabilitacji fizycznej i psychologicznej – młodszym wojna zabrała elementarne poczucie bezpieczen´stwa i ludzka? godnos´c´, starszym – poczucie sensu z˙ycia. Domy dziecka Centralnego Komitetu Z˙ydów w Polsce starały sie? przywrócic´ bezpieczen´stwo, godnos´c´ i sens przez odwołanie do lewicowych wartos´ci i sprawdzonych wzorów wychowawczych, w tym korczakowskich. Dzieje szkół CKZ˙P sa? odbiciem sytuacji społecznos´ci z˙ydowskiej – powstawały one po wojnie w wielu miejscowos´ciach, z czasem ich liczba zmniejszała sie?, poniewaz˙ Z˙ydzi wyjez˙dz˙ali z Polski. Historia szkół ukazuje tez˙ kres je?zyka z˙ydowskiego – zagłada narodu stała sie? tez˙ zagłada? jego je?zyka. Studenci z˙ydowscy uzyskali po wojnie równy doste?p do nauki. Jednak historia ich organizacji – kół studentów – pokazuje, jako jeden z problemów, ucieczke? od z˙ydowskos´ci, spowodowana? trauma? wojny i postawami społeczen´stwa.