Publikacja jest multidyscyplinarnym zbiorem studiów z dwóch różnych dziedzin nauk humanistycznych – historii i historii sztuki. Zaprezentowane zostały w tomie różne kwestie. Są to spory i problemy z pamięcią w Europie Wschodniej, fenomen krypty Czartoryskich w Sieniawie, jednej z najważniejszych, a mało znanych szerszej opinii polskich nekropolii, architektoniczne formy i wyrazy pamięci w starożytnym Rzymie oraz polskiej przestrzeni publicznej jako miejsca pamięci. Są to studia przypadków z różnych epok, nieroszczące sobie do ostateczności osądu. Łączy te historie i przypadki tematyka kultury pamięci, polityki historycznej i szeroko pojętej pamięci o przeszłości, ale też i wykluczenia z jej obrębu. Stąd też i geneza tytułu.