O żegludze i prawie morskim Wspomnienia i refleksje

Morza zajmują w przybliżeniu dwie trzecie powierzchni naszego globu. Na tym obszarze człowiek od wieków prowadzi działalność różnego rodzaju: wojenną, gospodarczą, rekreacyjną, tę ostatnią obecnie w coraz szerszym zakresie. Korzysta z morza jako drogi wodnej, a więc uprawia na nim żeglugę i korzysta z zasobów naturalnych obszaru morskiego - zasobów organicznych i nieorganicznych zasobów dna morskiego i jego podglebia. W związku z tą stale rozszerzającą się działalnością człowieka na morzu powstają określone stosunki społeczne - mówi się nawet o pewnej społeczności ludzi morza (maritime community). Te właśnie stosunki reguluje prawo morskie.
Znaczące zmiany w układzie stosunków o istotnym znaczeniu dla prawa morskiego, bardziej nawet niż w samym prawie morskim, nastąpiły w drugiej połowie ubiegłego wieku. Okres ten, a więc lata 1950-2000, w którym z tymi sprawami miałem bliski kontakt, przyjmuję za podstawę w moich rozważaniach będących również wspomnieniami. Tylko w niektórych przypadkach, gdy wydaje mi się to potrzebne, wybiegam poza tak określoną cezurę czasową.

Jan Łopuski