Książka, którą Czytelnicy trzymają w ręku, zawiera teksty mojego autorstwa opublikowane w latach 2008–2016 w rożnych czasopismach i tomach zbiorowych. Opisuję w nich współczesną polszczyznę przeobrażającą się pod wpływem przemian społecznych i kulturowych. Perspektywa badawcza, jaką przyjęłam w swoich artykułach, ma charakter opisująco-oceniający, nie tylko bowiem rejestruję zmiany w języku, lecz także poddaję je ocenie normatywnej. Nie jest to jednak ocena jednoznaczna, ujęta w kategoriach: poprawne – niepoprawne. Refleksja ma głębszy charakter, skupiam się bowiem na analizie kierunków i przyczyn przeobrażeń języka, stawiam także pytanie, w jakim stopniu owe zmiany są efektem potrzeb użytkowników polszczyzny i czy jest możliwe ich normatywne usankcjonowanie.
W części I, zatytułowanej „Obraz współczesnej polszczyzny”, zgromadzone są teksty
opisujące niektóre właściwości naszego języka w początkach XXI wieku. Chodzi
o wzmożony wpływ języka angielskiego, o obniżające się znaczenie polszczyzny
kulturalnej, o dominację potoczności w sytuacjach komunikacyjnych zarezerwowanych dla języka oficjalnego, a także o nobilitowanie polszczyzny slangowej i wulgaryzowanie języka publicznego.
Część II, zatytułowana „Norma a praktyka językowa”, zawiera artykuły analizujące zmiany w polszczyźnie w kontekście obowiązującej normy językowej. Stawiam w nich pytania o rolę językoznawców w kodyfikowaniu normy, o konsekwencje wyodrębnienia dwupoziomowej normy językowej, a także o to, czy utrwalające się w uzusie konstrukcje składniowe i formy gramatyczne, uznane za błąd językowy, zasługują na normatywną aprobatę. Analizuję też jakość polszczyzny urzędowej i skutki językowej niefrasobliwości w konstruowaniu tekstów prawnych. Możliwość zaprezentowania Czytelnikom tekstów już publikowanych stwarza też okazję, by się do opisywanych zjawisk ponownie ustosunkować, pogłębić refleksję albo zweryfikować wcześniejsze sądy. Nowe komentarze i dopiski są umieszczone w przypisach w nawiasach kwadratowych.
Ze wstępu
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.