Liga Narodowa na Rusi 1890-1920 Fragmenty historii pracy polskiej na kresach połdniowo-wschodnich

Publikowane opracowanie Stanisława Zielińskiego Liga Narodowa na Rusi 1890–1920. Fragment historii pracy polskiej na kresach południowo-wschodnich oparte zostało na jego wcześniejszej relacji o Lidze Narodowej, przygotowanej dla opracowującego dzieje obozu narodowego prof. Zygmunta Wojciechowskiego. Zachowując podobny układ treści, różni się od pierwszej wersji znacząco objętością (47 ss.). Ma charakter rozbudowanego
wspomnienia i historycznej refleksji nie tylko o czasach i ludziach opisywanego trzydziestolecia 1890–1920, chronologicznie sięga bowiem do czasów II wojny światowej, śledząc losy działaczy kijowskiej grupy Ligi Narodowej podczas okupacji i powstania warszawskiego. Charakterystyczny jest zwięzły styl wypowiedzi Zielińskiego, wypracowany w wcześniejszej działalności publicystycznej. Pomimo że Autor jest bardzo oszczędny w przytaczaniu informacji o samym sobie, wspomnienie ma przecież osobisty charakter, wynikający z politycznych poglądów Zielińskiego, aktywnego działacza obozu narodowego. Stąd wyrażane oceny i charakterystyki osób są często krańcowe pod adresem politycznych przeciwników, a opis wydarzeń nacechowany znaczną dozą subiektywizmu, często idealizujący własne środowisko polityczne. Z całości tekstu przebija tęsknota za tym, co zostało bezpowrotnie utracone, refleksja nad popełnionymi błędami.

Jest to lektura pod każdym względem fascynująca, niewątpliwie wyróżniająca się na tle innych, wcale licznych, wspomnień i relacji z czasów kijowskich.
Ze wstępu