Praca poświęcona profesorowi Józefowi Matuszewskiemu (1911-2003) stanowi sumaryczny przegląd dorobku naukowego tego wielkiego uczonego, ukazuje szerokość jego horyzontów i kunsztu pisarskiego. Jako profesor uniwersytetu poznańskiego, a później łódzkiego na karty historii wpisał się jako wybitny znawca historii ustroju państwa polskiego, prawa małżeńskiego, osobowego, rzeczowego, karnego, procesowego, organizacji sądownictwa. Podejmował w swych pracach problemy funkcjonowania społeczeństwa, recepcji prawa, onomastyki, metodologii i zagadnień filologicznych, demografii i statystyki, chronologii i paleografii. Przygotował edycje i tłumaczenia fundamentalnych dla kultury polskiej źródeł, w tym Najstarszego Zwodu Prawa Polskiego. Matuszewski to także bardzo ciekawa osobowość włączona od okresu międzywojennego w życie akademickie Poznania i Łodzi.